.نویسنده: دکتر محمد مرتضوی
بیمار : خانم ۲۲ساله ( هنگام مراجعه جهت درمان ) با شرایط سیستمیک نرمال از لحاظ پزشکی
شکایت اصلی بیمار : فیستول باکالی در ناحیه باکال دندان 46
سابقه درمان دندانپزشکی : سابقه درمان ریشه دندان 4.6 و ترمیم آمالگام
یافته های مهم :
در معاینه بالینی فیستول باکالی در ناحیه باکال مشهود است. در نمای رادیوگرافی و CBCT درمان ریشه قبلی ناقص می باشد و رادیولوسنسی در ناحیه اپیکال ریشه مزیال و ناحیه فورکا مشهود است. حساسیت به دق و لمس در محدوده نرمال است. ناحیه باکال به میزان ۸ mm پروب می شود.
تشخیص پالپ و پری اپیکال : درمان ریشه قبلی و پریودنتیت اپیکال مزمن
پیش آگهی درمان : good
ملاحظات مهم حین درمان :
درمان مجدد 2 جلسه ای در نظر گرفته شد
بنده در موارد وجود فیستول و پروپینگ دندان ترجیح میدهم درمان 2 جلسه ای باشد و حداقل یک ماه کلسیم هیدروکساید در داخل ریشه قرار داده شود .
تهیه فضا دسترسی اولیه از داخل ترمیم آمالگام انجام شد . (البته بهتر است همان ابتدا ترمیم های قبلی حذف شود، ممکن است گاهی crack وجود داشته باشد و متوجه نشویم) ناحیه اطراف آمالگام تحت بزرگنمایی از لحاظ وجود crack بررسی شد . گوتا پرکا به روش مکانیکی و شیمیایی از داخل ریشه ها خارج شد پاکسازی و آماده سازی کانال با فایل های دستی و روتاری و شستشو با هیپو کلریت سدیم 5/25 درصد و EDTA. 17% انجام شد. کانال ها شکل دهی شدند و کلسیم هیدروکساید در داخل کانال ها قرار داده شد. آمالگام قبلی حذف و پانسمان cavit قرار داده شد و به بیمار برای یک ماه بعد وقت درمان داده شد .
در جلسه دوم مراجعه فیستول برطرف شده بود و عمق پروپینگ نرمال بود . و کانال ها مجددا با هیپوکلریت 5/25 درصد و EDTA 17% شستشو داده شدند و patency کانالها چک شد و طول کارکرد کانالها با آپکس لوکیتور مجددا بررسی شدند.انیسترومنتیشن کانال ها انجام شد.
در مرحله کن فیت در ریشه مزیو لینگوال گوتا پرکا سایز40 over می شد در حالیکه در کانال مزیوباکال گوتا پرکا سایز25 فیت بود و tugback داشت
در بررسی مجدد نمای CBCT ؛تحلیل ریشه مزیو لینگوال مشهود است و از طول کوتاه تری برخوردار است . لذا کانال مزیو لینگوال با MTA پر شد .
نکات آموزنده :
(۱) یکی از مواردی که خود بنده باهاش چندین بار مواجه شدم و باعث ایجاد خطا در حین درمان شده مساله قضاوت پیشاپیش در مورد اناتومی ریشه دندانها در هنگام معالجه ریشه می باشد. مثلا اینکه طول دو کانال در ریشه مزیو باکال مولر اول پایین یکساندر نظرگرفته می شود ,یا در ارتباط با این کیس می بینیم که یکی از کانالها درگیر شدید در تحلیل است و اناتومی تغییر یافته است ولی اناتومی کانال دیگر تقریبا اورجینال است,همواره در نظر داشته باشیم هر کانال ( نه هر ریشه ) می تواند آناتومی منحصر به فرد خود را داشته باشد .
(۲) در مواردی که با آناتومی تغییر یافته مواجه هستیم امکان آماده سازی مخروطی شکل کانال ریشه وجود ندارد استفاده از سمانهای کلسیم سیکات گزینه بسیار مناسبی است.